Travma alanında dünyaca ünlü bir uzman olan Peter Levine bu kitabında; çocukların başından geçen olayların ne zaman travmatik olabileceğini bize anlatmakta aynı zamanda travmatik hadiselerin çocuklar üzerindeki karmaşık işaretlerini anlamamıza yardımcı olmaktadır.
Konu travma olunca dikkat edilmesi gereken en önemli unsur; aynı olayın birçok kişiyi farklı şekilde etkileyeceğidir. Bu sebeple anne babaların özellikle dikkat etmesi gereken şey olayın kendisi değil çocuğun olaya verdiği kişisel tepkidir. Yetişkin bakış açısıyla travmatik bir anlam ifade etmeyen bir olay çocuk için yıkıcı bir eylem olarak anlamlandırılabilir.
Bilindiği gibi insanoğlu bir tehditle karşı karşıya kaldığında savaş ya da kaç tepkisi vermeye programlanmıştır. Yani kişi gücü yetiyorsa tehditle savaşır, yetmiyorsa fırsatını bulduğu anda tehlikeden uzaklaşmaya çalışır. Ancak her iki sisteminde işe yaramadığı yani ya savaşacak gücün bulunmadığı ya da kaçabilecek bir yerin olmadığı durumlarda insanoğlu donup kalmaya programlanmıştır.
Peter Levine göre tehdit anında savunma amaçlı olrak sinir sistemimizde ciddi bir enerji açığa çıkar. Bu enerji ya savaşmak ya da kaçmak için kullanılır. Ama kullanılamadığında yani donup kaldığımızda enerji de sinir sistemimize sıkışıp kalır. Peter Levine; travmanın sinir sistemimize sıkışıp kalan bu enerjinin sonucu olduğundan bahseder.
Çocuklarınızın davranışında ani değişimler görüyorsanız uyku, yemek gibi günlük rutin işlerde değişimler meydana geldiyse, çocuğunuzun fiziksel şikâyetleri arttıysa, içe kapanık bir tavır sergilemeye başladıysa, travmatik bir hadiseden etkilenmiş olabilir. Bu konularda anne-babaların çok dikkatli olması gerekir.
Ey Travma Bizden Uzak Dur kitabı bu tip konularda size rehber olacak niteliktedir. Çocuklarınızın davranışlarındaki ani değişimleri sezebilir ve bu konularda çocuklarınıza nitelikli yardımda bulunabilirsiniz. Eğer gerekiyorsa çocuğunuzun ihtiyaç duyduğu profesyonel ruh sağlığı hizmetini bir uzmandan alabilirsiniz.
Keyifli okumalar.
Hasan DURAN
Uzman Klinik Psikolog (Samsun Psikolog)